📅 Yayınlanma: 10.11.2025 14:33
Washington (10 Kasım 2025) – ABD Başkanı Donald Trump, gümrük vergilerinden elde edilen gelirlerin bir kısmını doğrudan vatandaşlara aktarmayı planladığını açıkladı. Truth Social hesabı üzerinden yaptığı paylaşımda, her Amerikalıya en az 2000 dolar ödeme yapılabileceğini söyledi. Ancak bu açıklama, henüz resmi bir yasa ya da yürürlüğe girmiş bir plan anlamına gelmiyor.
Trump, mesajında bu adımı “vergi mükelleflerine teşekkür” olarak nitelendirirken, aynı zamanda ülkenin devasa borcunu azaltmayı hedeflediğini dile getirdi. Fakat detaylar net değil. Ne zaman, kimlere ve hangi yöntemle ödeme yapılacağı konusunda henüz resmi bir bilgi paylaşılmadı.
Gelir Düzeyine Göre Dağıtım Planı
Trump, bu ödemelerin “yüksek gelirli Amerikalılar”a yapılmayacağını belirtti. Fakat hangi gelir seviyesinin dışarıda bırakılacağı açıklanmadı. Bu durum, ödemelerin kapsamına dair birçok soruyu da beraberinde getirdi. Bazı ekonomi yorumcuları, planın seçim öncesi dönemde halk desteğini artırmaya yönelik bir hamle olabileceğini düşünüyor.
Yüksek Mahkeme Süreci Belirsizliği
Trump’ın bu açıklaması, ABD Yüksek Mahkemesi’nin gümrük tarifelerinin hukuki dayanağını tartıştığı bir döneme denk geldi. Mahkeme, Trump yönetiminin “Uluslararası Acil Ekonomik Güçler Yasası” (IEEPA) kapsamında geniş kapsamlı tarifeleri uygulama biçimini inceliyor. Eğer Mahkeme bu yasayı bu şekilde kullanmanın anayasaya aykırı olduğuna karar verirse, Trump’ın planladığı gelir kalemlerinin önemli bir bölümü ortadan kalkabilir.
“Trilyonlarca Dolar Kazanıyoruz” İddiası
Trump, ABD’nin ticaret politikaları sayesinde “trilyonlarca dolar kazandığını” savunarak, bu gelirlerin ulusal borcun azaltılması için kullanılacağını söyledi. Hazine Bakanlığı verilerine göre, yalnızca 2025 mali yılında gümrük vergilerinden yaklaşık 195 milyar dolar gelir elde edildi. Bağımsız analizlerde ise 2035 yılına kadar toplam getirinin 2,5 trilyon dolara ulaşabileceği tahmin ediliyor.
Ancak ekonomistler bu tahminlerin fazlasıyla iyimser olduğunu, yüksek tarifelerin ithalat maliyetini artırarak iç piyasada fiyatları yükseltebileceğini ve enflasyonu tetikleyebileceğini belirtiyor.
Beyaz Saray’dan Farklı Ton
Trump’ın açıklamasının ardından gözler Hazine Bakanı Scott Bessent’e çevrildi. Bessent, katıldığı bir televizyon programında, bu 2000 dolarlık temettü fikrinin doğrudan nakit dağıtımı şeklinde olmayabileceğini söyledi. Bakan, “Bahşişlerden vergi alınmaması, fazla mesai gelirlerinin vergiden muaf tutulması veya Sosyal Güvenlik kesintilerinin azaltılması gibi uygulamalar da aynı etkiyi yaratabilir.” ifadelerini kullandı.
Bu yaklaşım, ödemelerin daha çok “vergi indirimi” şeklinde olabileceğine işaret ediyor. Yani vatandaşın eline para geçmese de cebine yansıyan bir vergi kolaylığı söz konusu olabilir.
Ekonomistler İkiye Bölündü
Ekonomi uzmanları bu fikre temkinli yaklaşıyor. Destekleyenler, gümrük vergilerinden gelen paranın yeniden halka dönmesinin adil olacağını savunurken, karşı çıkanlar bu durumun ithal ürünlerde fiyat artışına neden olacağını ve enflasyonist baskıyı artırabileceğini öne sürüyor.
Temmuz ayında Missouri Senatörü Josh Hawley de benzer bir öneride bulunarak, her vatandaşa 600 dolarlık iade çekleri gönderilmesini önermişti. Trump’ın önerisi ise bunun birkaç katı büyüklükte.
Şimdilik Bir “Politika Sözü”
Uzmanlar, Trump’ın 2000 dolarlık ödemesinin şu an için yalnızca bir “siyasi vaat” niteliği taşıdığını, yasal sürecin tamamlanmadan uygulanmasının mümkün olmadığını belirtiyor. Yüksek Mahkeme’nin vereceği karar, hem bu ödeme planının hem de gümrük politikalarının geleceğini doğrudan belirleyecek.
